standartları ölçü alınarak belirlenmektedir. Buna göre ülke nüfuslarının %10-12’sinin özel gereksinimi olan
bireylerin oluşturduğu vurgulanmaktadır.
Bugün ülkemizde Özel eğitim hizmetleri, Milli Eğitim Bakanlığı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu
Genel Müdürlüğü ve Üniversiteler işbirliği ile yürütülmektedir. Bu hizmetler, özel eğitim okulları, özel eğitim ve
rehabilitasyon merkezleri ya da Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı normal okullarda "kaynaştırma” programı şeklinde
yürütülmektedir. Türkiye’de halen; Görme engelliler,İşitme engelliler, Ortopedik engelliler, Zihinsel engelliler,
Süreğen hastalığı olanlar, Uyum güçlüğü olanlar, Otistik Çocuklar, Dil ve Konuşma problemi olanlar, Üstün ve Özel
yetenekliler olmak üzere gelişim farklılığı olan bireylere okul ve kurumlarda eğitim hizmeti verilmektedir.
Bugünkü MEB verilerine göre özel eğitim gerektiren çocukların yaklaşık %7’sine eğitim verilmekte olup bu
eğitimden yaklaşık 0-25 yaş arasında 250.000 birey doğrudan yararlanmaktadır.
Dünya ülkeleri ile karşılaştırıldığında bu oranın yetersizliği görülmekte, hızlı ve nitelikli bir şekilde eğitim
oranının artırılması büyük önem taşımaktadır. T.C Devleti, çağdaş dünya devletlerinde olduğu gibi Anayasada,
Özürlüler Yasasında ve ilgili mevzuatta belirtildiği üzere, özel eğitime ihtiyacı olan çocukların okullaşma oranının
nitelikli bir şekilde yükseltilmesinden doğrudan sorumludur.
Bunun için şu an ülkemizde uygulamada olan resmi ve özel, özel eğitim okulları, özel eğitim ve rehabilitasyon
merkezlerinin niteliklerinin yükseltilerek sayılarının artırılması, daha da önemlisi sosyal ve akademik kaynaştırma
programlarının yaygınlaştırılması önem taşımaktadır. Ancak okulların sadece fiziki yapılarını hazırlamak yeterli
olmayıp, özel eğitim gerektiren bireyler için kullanılan araç-gereçler, teknolojik imkanlar, çevre düzenlemesi
gibi donanımı sağlamak, en önemlisi toplumu ve aileyi bilgilendirmek, eğitimini ve katılımını sağlamak, eğitim
personeli ile yardımcı personelin nitelik ve nicelik yönünden yeterliliği ile ilgili önlemleri almak ayrıca bütün sistemin
denetimini sürdürecek özel yetiştirilmiş denetim (teftiş) personelini yetiştirmek gerçekleştirilmelidir.
Erken tanı, erken eğitim, eğitim ve rehabilitasyonda süreklilik, kaynaştırma, sosyal birimlerin zenginleştirilmesi,
spor, sanat ve müzik merkezleri, eğitimci personel, denetim sistemi, rehberlik ve araştırma merkezleri (RAM), ekip
çalışmasının gerçekleştirilmesi, koruyucu önlemlere ilişkin tedbirlerin alınması,özel eğitim hizmetleri kapsamında
yönetmeliklerin düzenlenmesi, aile eğitimi ve katılım programlarının hazırlanması her zaman önceliğini korumalı,
üstün ve özel yetenekli çocukların eğitimlerine ayrıca geçmiş tarihimizde olduğu gibi önem verilmelidir. Ekonomik
imkanların sağlık, eğitim, meslek edindirme, istihdam sektörlerine aktarılması sağlanmalıdır ve hepsinden önemlisi
ailelerin büyük kaygısı olan, ailenin kaybından sonra kimsesiz kalan engellilerin yaşam boyu devlet himayesine
alınmasına ilişkin çalışmaların, devletin sorumluluğunda başlatılması ve hızlandırılması, kısa ve uzun vadeli
planlarla hayata geçirilmesi önem taşımaktadır.
ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLAR ve ÖZEL EĞİTİM kitabı, Üniversitelerimizin bütün bölümlerinin eğitim
ve öğretimlerinde yararlanabilecekleri, özellikle öğretmenlik programlarına devam eden öğretmen adaylarının
uygulamada çok sık karşılaştıkları sorunlara kolay çözüm getirebilecekleri bilgileri kapsamaktadır.
İnsanın yaşam süreci, doğumdan ölüme kadar bebeklik, okul öncesi ve okul dönemi, ergenlik, yetişkinlik
ve yaşlılık dönemlerini kapsar. Bu dönemlerde bireyin büyümesini gösteren fiziki gelişimi, gelişimin
göstergesi olan hareket gelişimi, dil gelişimi, sosyal gelişim, duygusal gelişim, bilişsel gelişim ile ilgili
belirli özellikler görülmektedir. İnsan gelişimi, tüm bu gelişim alanlarını kapsamakta ve gelişim değerlendirilmesi
her yaş grubunda bu alanlarda görülen özellikler doğrultusunda yapılmaktadır.
Yaşam dönemlerinin gelişim alanlarında görüldüğü ortak özellikler, normal gelişim olarak adlandırılır. Buna
göre normal gelişim gösteren çocuğun hangi yaşta, hangi gelişim alanında, ne tür özellikler göstermesi gerektiği
bilinmektedir. Normal gelişim sınırlarının dışında görülen özellikler, çocuğun gelişimini farklı kılmaktadır.
Gelişimi farklı olan bireyler için alanda günümüzde; "özürlü”, "engelli”, "özel gereksinimleri olan bireyler”,
"gelişim farklılığı olanlar”, "farklı gelişim gösterenler”, "öğrenme farklılığı olanlar” "özel eğitim gerektiren
bireyler” ” ve benzeri tanımlar kullanılmaktadır. Ancak günümüzde dünya ülkelerinde ve ülkemizde bireyleri
etiketlemeden yapılan tanımlar–"Farklı Gelişim Gösteren Çocuklar”,"Özel Gereksinimli Çocuklar”, "Özel
Eğitim Gerektiren Çocuklar”, "Öğrenme Farklılığı Olan Çocuklar” "Gelişim Farklılığı Olan Çocuklar”,"Özel
Gereksinimli Bireyler gibi–tercih edilmekte ve bu kullanımlar önem taşımaktadır.
Özel durumu olan ve farklı gelişim gösteren çocukların eğitimleri için normal eğitimden farklı olarak özel
yetiştirilmiş personel, özel geliştirilmiş programlar, özel araç gereçler ve bazen özel düzenlenmiş çevre gerekmektedir.
Bu eğitim şekli "Özel Eğitim”, "Özel Gereksinimi Olan Çocukların Eğitimi” olarak adlandırılmaktadır.
Günümüzde dünya devletlerinin çağdaşlık göstergelerinden biri özel gereksinimi olan bireylere verdikleri
önem olarak kabul edilmektedir ve birçok ülkede bireylerin sorunları ve ihtiyaçlarının çözümü devlet tarafından
karşılanmaktadır.